Marzec 2015
Jan Zaborowski – Grzybowo
Jana Zaborowskiego, sołtysa Grzybowa na Pomorzu, poznałam prawie dwadzieścia lat temu podczas pielgrzymki sołtysów i środowisk wiejskich do Lichenia. Od tej pory spotykam go na krajowych i regionalnych zjazdach sołtysów, obradach KSS, konferencjach poświęconych problematyce wsi i rolnictwa. Zawsze aktywny i otwarty w dyskusji, bez obaw głoszący często niepokorne uwagi dotyczące działalności stowarzyszeń i trudnej sytuacji mieszkańców obszarów wiejskich, nie odmawia swej pomocy innym. Po wielu latach pracy dla wspólnoty sołeckiej Grzybowa i gminy Kościerzyna, przyjaciele i współpracownicy pana Jana z Rady Sołeckiej: Irena Liedtke, Irena Zaborowska, Leszek Chmielewski i Waldemar Rybakowski oraz liderzy Stowarzyszenia Sołtysów Województwa Pomorskiego zgłosili jego kandydaturę do ogólnopolskiego konkursu „Sołtys Roku 2013”, wspierając ją licznymi rekomendacjami.
A zaczęło się w 1995 roku, kiedy Jan Zaborowski został wybrany sołtysem Grzybowa. Już rok wcześniej był radnym, działał na rzecz społeczności lokalnej, za co był nagradzany przez instytucje państwowe i samorządowe. Pełniąc funkcję sołtysa przyczynił się do aktywizacji środowisk wiejskich w gminie Kościerzyna i regionie pomorskim. W działaniach na rzecz rozwoju polskiej wsi odniósł wiele sukcesów. Był inicjatorem przedsięwzięć ponadregionalnych, angażował się w inicjatywy lokalne. Pełniąc od 1991 roku funkcję Przewodniczącego Zarządu Kaszubskiego Forum Ekologicznego, w imieniu Forum wspierał działania gminy Kościerzyna w ochronie środowiska naturalnego. Na wniosek Stowarzyszenia Sołtysów Województwa Pomorskiego, Rada Gminy Kościerzyna uhonorowała go w 2014 roku medalem i odznaką „Złoty Laur” za aktywność i zaangażowanie na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Kościerzyna. Został ponownie wybrany prezesem Zarządu SSWP na lata 2013-2017.
Grzybowo położone jest w gminie Kościerzyna na Pomorzu, uznawanej za jeden z najpiękniejszych i najbardziej atrakcyjnych turystycznie regionów Polski. Malowniczo przeplatające się lasy, pola, łąki i jeziora, czyste powietrze, cisza i spokój są wymarzonym miejscem wypoczynku. Tradycja i kultura kaszubska zachwyca swą odrębnością. Znajdują się tu doskonałe warunki do uprawiania turystyki aktywnej: wędrówek pieszych, przejażdżek konnych i rowerowych, kajakarstwa, żeglarstwa, wędkarstwa. Przez gminę przebiegają trzy szlaki regionalne: „Kaszubski”, „Kamiennych Kręgów” i „Wdzydzki” o łącznej długości 64 km. Rozwojowi turystyki konnej sprzyja zwiększająca się każdego roku liczba wypożyczalni koni i małych stadnin w rejonie Kościerzyny. Kajakarze znajdą tu 80 km szlaków wodnych i liczne jeziora, których w gminie Kościerzyna jest ponad 60. Największe jest Jezioro Wdzydze zwane „Kaszubskim Morzem”. Większość jezior znajduje się w pierwszej klasie czystości. Największą atrakcją turystyczną gminy jest najstarszy na ziemiach polskich skansen – Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich.
Pan Jan pełni funkcję sołtysa na tej pięknej ziemi już od 20 lat. Najważniejsze inwestycje komunalne, które dokonały się za jego kadencji, to budowa drogi we wsi i wodociągów, telefonizacja, urządzenie boiska wiejskiego oraz remont sali wiejskiej. W miejscu spotkań mieszkańców ustawiono wiatę ze stołami biesiadnymi, ławami, obok zbudowano plac zabaw dla dzieci. Przybliżona wartość tych inwestycji to 330 tys. zł. Źródła ich finansowania to: odpis sołecki, wsparcie sponsorów oraz środki z wynajmu sali wiejskiej na uroczystości rodzinne.
Dbając o aktywne spędzanie czasu przez społeczność lokalną, sołtys organizuje ciekawe festyny wiejskie, podczas których na przykład przeciągano linę przez rzekę w drużynach - mieszkańcy przeciwko letnikom. Chodzi w nich nie tylko o dobrą zabawę w plenerze, ale przede wszystkim o integrację obu społeczności. Dzięki jego inicjatywie odbył się także konkurs dla małżeństw pod hasłem „tata wiózł mamka na karze”, czyli mąż wiózł żonę taczką. Najwięcej zainteresowania i zadowolenia wykazali uczestnicy festynu, podczas którego główną nagrodą w loterii fantowej była żywa świnia. Ponadto podczas każdego festynu odbywają się konkursy z nagrodami dla dzieci, zawody strzeleckie i pojedynki ze znajomości języka kaszubskiego.
Sołtys Grzybowa jest przykładem społecznika i nowoczesnego lidera wiejskiego. To człowiek ambitny, energiczny i konsekwentny w realizacji swoich zamiarów. Cieszy się dużym szacunkiem władz samorządowych, z którymi od wielu lat udanie współpracuje. Dał się niejednokrotnie poznać jako dobry organizator, mobilizujący lokalną społeczność do podejmowania inicjatyw służących gminie i jej mieszkańcom. Działania te przyczyniły się do modernizacji terenów wiejskich, a tym samym rozwoju regionu.
Oprócz sprawowania funkcji sołtysa, Jan Zaborowski znajduje czas na działalność stowarzyszeniową. Od 2003 roku jest prezesem Zarządu Pomorskiego Stowarzyszenia Sołtysów, pełni również obowiązki przewodniczącego Zarządu Kaszubsko-Pomorskiego Forum Ekologicznego w Kościerzynie. Za wieloletnią aktywną działalność na rzecz swojej małej ojczyzny został odznaczony medalem województwa pomorskiego, medalem Zasłużony dla rolnictwa i zasłużony dla środowiska. Otrzymał także Złoty Krzyż Zasługi.
Jan Zaborowski aktywnie działa na rzecz osób bezrobotnych. Przyczynił się do organizacji konferencji „Walka z bezrobociem na terenach wiejskich. W poszukiwaniu lepszego życia na pomorskiej wsi” na temat zwiększania mobilności osób poszukujących pracy i uzyskiwania nowych umiejętności.. W rezultacie bezrobotni wzięli udział w targach pracy, zapoznali się z europejskim portalem mobilności zawodowej Eures i podjęli szkolenia doskonalące ich kompetencje zawodowe. Także jako prezes Stowarzyszenia Sołtysów Województwa Pomorskiego, Jan Zaborowski od dawna podejmuje starania zmniejszania bezrobocia na obszarach wiejskich. Dlatego też, dzięki jego inicjatywie, podjęto uchwałę o współpracy pomiędzy SSWP, a Wojewódzkim Urzędem Pracy w Gdańsku. Współpraca ta polega na skoordynowaniu przepływu informacji z WUP-u oraz Powiatowych Urzędów Pracy do sołtysów, którzy są na wsi najbliżej ludzi i dobrze znają ich potrzeby. Przez to dla urzędu pracy są doskonałym partnerem w działaniach na rzecz poprawy sytuacji osób bezrobotnych na terenach wiejskich. Sama konferencja związana była z tematyką niwelowania bezrobocia, a obecny podczas niej wiceminister Kazimierz Plocke mówił o możliwości tworzenia nowych miejsc pracy dzięki dofinansowaniu z PROW 2014 – 2020. Zapewnił, że z nowego budżetu unijnego 76 mln zł przeznaczonych zostanie na ograniczanie bezrobocia na wsi. Najwięcej dostaną ci, którzy stworzą mikroprzedsiębiorstwa, czyli firmy zatrudniające do 10 osób. Natomiast Tadeusz Adamejtis, dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku, mówił o działaniach na rzecz aktywizacji zawodowej bezrobotnych mieszkańców obszarów wiejskich przez urzędy pracy województwa pomorskiego. W swoim wystąpieniu poinformował m.in. o wsparciu ze środków Funduszy Pracy, wsparciu ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, działaniach podejmowanych w ramach systemu międzynarodowego pośrednictwa pracy EURES, a także przybliżył projekt WUP w Gdańsku pt. „Kierunek na pracę – wzmocnienie mobilności na pomorskim rynku pracy”. Podczas konferencji głos zabrał także Piotr Lizakowski, starosta kościerski, który zaprezentował zebranym Wspólną Ofertę Inwestycyjną Samorządów Powiatu Kościerskiego. Oferta ta ma przyczynić się m.in. do rozwoju przedsiębiorczości, stworzenia nowych miejsc pracy i tym samym do spadku bezrobocia w powiecie kościerskim, w tym w szczególności na terenach wiejskich.
Sołtys Grzybowa wziął też aktywny udział konferencji pt. „Pomorski Sołtys – 10 lat w Unii Europejskiej” zorganizowanej przez Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku. Konferencja odbyła się w Kościerzynie, a patronat nad wydarzeniem objął Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego. Właśnie wtedy złożył gratulacje Janowi Zaborowskiemu, który został uhonorowany tytułem „Sołtys Roku 2013” w XII edycji konkursu Sołtys Roku organizowanego przez Gazetę Sołecką i Krajowe Stowarzyszenie Sołtysów. Marszałek podkreślił, że od początku polskiej obecności w Unii Europejskiej sołtys Jan Zaborowski daje liderom sołeckim przykład, jak nowocześnie, z poszanowaniem tradycji i historii, rozwijać swoje sołectwo.
Grażyna Szady
Fot. Archiwum sołectwa. K. czerwińska/Senat RP
Podpisy do zdjęć:
1. Grzybowo położone jest malowniczo wśród lasów, pól i jezior.
2. Grzybowo wita po kaszubsku.
3. Wiosna i latem plac zabaw zapełnia się dziećmi.
4. Sołtys Jan Zaborowski jako pomocnik św. Mikołaja.
5. Świetlica wiejska – miejsce spotkań mieszkańców.
6. W „Sali wiejskiej” ma swoją siedzibę SSWP.
7. 21 lutego br. sołtys otrzymał Złoty Laur od rady gminy Kościerzyna.
8. Jan Zaborowski odbiera dyplom „Sołtysa Roku” z rąk senatora Janusza Sepioła, przewodniczącego Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.